Oliebollen – warme traditie uit eigen keuken
Oliebollen zijn misschien wel het meest iconische oud-Hollandse feestgebak dat er bestaat. Al sinds de Middeleeuwen worden ze in Nederland gegeten tijdens koude winterdagen. Vroeger heetten ze oliekoeken: bollen deeg die in reuzel werden gebakken – voedzaam, warm en precies wat je nodig had om de winter door te komen.
Door de eeuwen heen groeiden oliebollen uit tot hét nationale oudejaarsgebak. Geen land ter wereld eet zoveel oliebollen per inwoner als Nederland. Tegenwoordig horen ze bij de jaarwisseling zoals vuurwerk, goede voornemens en een glas bubbels – en het allerliefst natuurlijk: vers gebakken uit eigen keuken.
Leuke weetjes over oliebollen
- In sommige regio’s kregen ongehuwde meisjes vroeger oliebollen aangeboden als hint dat er liefde in het nieuwe jaar kon komen.
- In de Gouden Eeuw zie je op schilderijen regelmatig een schaal oliebollen als symbool voor overvloed en gezelligheid.
- Rond de jaarwisseling bakken en eten we in Nederland samen tientallen miljoenen oliebollen.
Rol je oliebollen direct na het bakken door kaneelsuiker voor een warme, licht gekaramelliseerde touch. Dat geeft net die extra laag smaak en een dun, knapperig laagje dat wegsmelt op je tong.
Recept: ambachtelijke oliebollen (500 g mix)
Dit heb je nodig
- 500 g oliebollenmix
- 35 g verse gist of 17–18 g gedroogde gist
- 450 ml water van 35°C
- 150 g gewelde rozijnen
- 50 g gewelde krenten
Keukentools
- Keukenmachine met vlinder
- Digitale thermometer
- Frituurpan ingesteld op 175°C
- Zonnebloem- of arachideolie
- Mengkom
- Kunststof spatel
- IJsknijper
Zo maak je het beslag
- Doe de 500 g oliebollenmix in de mengkom van de keukenmachine en voeg de gist toe.
- Controleer met de thermometer of het water circa 35°C is en voeg de 450 ml water in één keer toe.
- Mix 2 minuten op lage stand.
- Mix daarna nog 3 minuten op hogere stand tot een glad, elastisch beslag ontstaat.
- Voeg de gewelde rozijnen en krenten toe en meng ze rustig door het beslag.
- Laat het beslag 30–40 minuten rijzen op een warme plek.
- Sla het beslag daarna goed door met de kunststof spatel.
Tips voor het wellen van krenten en rozijnen
- Laat krenten en rozijnen 20–30 minuten wellen in heet water.
- Spoel ze daarna goed af zodat alle bruine drap verdwijnt.
- Laat de vulling bij voorkeur een nacht uitlekken in een vergiet.
- Warm de vulling vlak voor gebruik kort op, zodat deze niet ijskoud het beslag in gaat.
Oliebollen bakken
- Verhit de olie in de frituurpan tot 175°C en controleer de temperatuur met de digitale thermometer.
- Zet een stevig bakje met koude olie klaar en dompel de ijsknijper hierin, zodat het beslag niet blijft plakken.
- Schep beslag met de ijsknijper, strijk af langs de kom en knijp de bol rustig in de hete olie.
- Vul de frituurpan, maar niet te vol; de bollen hebben ruimte nodig om mooi te bakken.
- Bak de oliebollen ongeveer 7 minuten, draai ze halverwege zodat ze rondom goudbruin worden.
- Laat de oliebollen uitlekken en leg ze in een schaal om kort tot rust te komen.
Afwerking & extra bewaartip
- Bestrooi de warme oliebollen royaal met kaneelsuiker voor het serveren.
- Serveer ze het liefst nog een beetje warm – dan zijn ze op hun allerlekkerst.
- Extra tip: oliebollen van één of twee dagen oud kun je heerlijk oppeppen door ze ongeveer 2 minuten in een op 200°C voorverwarmde oven te zetten. Doe dit absoluut niet in de magnetron, dan worden ze taai in plaats van knapperig.

